نرخ صفر مالیاتی چیست ؟ + فهرست اشخاص مشمول نرخ صفر مالیات
نرخ صفر مالیاتی چیست؟ فهرست اشخاص مشمول نرخ صفر مالیات
- نویسنده : حسابدانان
- سطح : متوسط
- پیش نیاز : مالیات چیست ؟
- مدت زمان مطالعه : ۱۰ دقیقه
فهرست مطالب :
مقدمه
در عرصه پیچیده مالیات، مفهوم «نرخ صفر مالیات» اغلب با معافیت مالیاتی اشتباه گرفته میشود. تفکیک دقیق این دو مفهوم و شناخت کاربردهای هر کدام، اهمیت ویژهای برای کسبوکارها و افرادی دارد که در چارچوب نظام مالیاتی کشور فعالیت میکنند. نرخ صفر مالیات در سادهترین تعریف به وضعیتی اطلاق میشود که طی آن، میزان مالیات برای یک دوره مشخص برابر با صفر تعیین میگردد. این سیاست مالیاتی معمولاً با هدف افزایش فعالیتهای اقتصادی، جذب سرمایهگذاری و تقویت رشد بخش خصوصی اجرا میشود. هرچند هر دو مفهوم به کاهش بار مالیاتی توجه دارند، تفاوتهایی عمده میان نرخ صفر مالیات و معافیت مالیاتی وجود دارد که توجه به آنها ضروری است. درواقع، معافیت مالیاتی به حذف کامل تعهد مالیاتی اشاره دارد، در حالی که نرخ صفر مالیات به معنای پایبندی به گزارشدهی و ثبت اطلاعات مالیاتی با نرخ مشخص صفر است. شناخت این تفاوتها به کسبوکارها کمک میکند تا در تصمیمگیریهای مالی خود از آگاهی بیشتری برخوردار شوند و از مزیتهای موجود بهره ببرند. برای فهم دقیقتر نرخ صفر مالیات و کاربردهای آن، همراه ما باشید…
۱ – پیدایش نرخ صفر مالیاتی
اولین بار موضوع نرخ صفر دربند (الف) ماده ۱۱۹ قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران (۱۳۹۴ ـ ۱۳۹۰) عنوان شد که دولت موظف است در راستای هدفمندسازی معافیت های مالیاتی و شفافسازی حمایت های مالی
جایگزینی سیاست اعتبار مالیاتی با نرخ صفر به جای معافیتهای قانونی مالیاتی، تدابیری اتخاذ شود تا اقدامات عملی مورد نیاز بهطور مؤثر و دقیق اجرا شوند و نتایج مطلوب حاصل گردد.
۲ – نرخ صفر مالیاتی چیست ؟
بر اساس بند (الف) ماده ۱۳۲ قانون مالیاتهای مستقیم، مالیات با نرخ صفر به شیوهای اطلاق میشود که در آن، مودیان موظفاند اظهارنامه مالیاتی، دفاتر قانونی، اسناد و مدارک حسابداری مرتبط با درآمدهای خود را طبق مقررات این قانون و در زمانهای تعیین شده به سازمان امور مالیاتی ارائه دهند. در این راستا، سازمان امور مالیاتی نیز موظف است براساس اظهارنامهها، مستندات و مدارک ارائه شده، درآمد مشمول مالیات مودیان را بررسی و تعیین کند. پس از مشخص شدن میزان درآمد مشمول مالیات، مالیات مربوطه با نرخ صفر محاسبه میشود.
۳ – شرایط بهرهمندی از نرخ صفر مالیاتی
دولت ممکن است بر اساس سیاست های کلان حکومتی برخی اشخاص یا بعضی مناطق یا گروهی از درآمد ها را به صورت موقت از پرداخت مالیات معاف کند.
نرخ صفر مالیاتی به معنی «معافیت مشروط» است. بدین معنا که مودی به ۳ شرط نیاز به پرداخت مالیات ندارد :
۱ – تسلیم اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر
۲ – ارائه دفاتر قانونی ( دفتر کل و دفتر روزنامه ) در موعد مقرر
۳ – ارائه اسناد و مدارک در موعد مقرر
اماپس از تصویب قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مودیان در تاریخ ۲۱/۰۷/۱۳۹۸، مؤدیان مکلفاند علاوه بر رعایت سه شرطی که پیشتر توضیح داده شد ،مطابق بند (ب) ماده ۲۲ قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان : درصورت تخلفات زیر حسب مورد ،محرومیت از اعمال معافیت های مالیاتی، نرخ صفر و مشوق های موضوع قانون مالیات های مستقیم در همان سال مالی می شود:
۱ – عدم عضویت در سامانه مودیان
۲ – عدم استفاده از پایانه فروشگاهی
۳ – عدم استفاده از حافظه مالیاتی
۴ – استفاده از حافظه مالیاتی متعلق به سایر مودیان
۵ – واگذاری حافظه مالیاتی خود به دیگران
۶ – عدم اعلام شماره حساب یا حسابهای بانکی واحد اقتصادی که گردش مالی واحد از طریق آن یا آنها انجام می شود به سازمان امور مالیاتی.
۴ – تفاوت معافیت با نرخ صفر مالیاتی
معافیت مالیاتی عبارت است از خروج قانونی بخشی از منبع مشمول مالیات از پرداخت مالیات که به حکم قانون صورت می گیرد. بر اساس اصل ۵۱ قانون اساسی، هیچ نوع مالیات وضع نمی گردد مگر به موجب قانون. موارد معافیت و بخشودگی و تخفیف مالیاتی به موجب قانون مشخص می شود.
تفاوت اصلی بین نرخ صفر مالیاتی و معافیت مالیاتی را میتوان در یک نکته مهم خلاصه کرد: برای بهرهمندی از نرخ صفر مالیاتی، تسلیم اظهارنامه مالیاتی در زمان مقرر قانونی الزامآور است، در حالی که در مورد معافیت مالیاتی چنین تکلیفی وجود ندارد و نیازی به ارائه اظهارنامه مالیاتی و تکالیف مالیاتی نیست.
موادی از قانون مالیاتهای مستقیم که در آن از معافیت صحبت شده شامل؛
۱ – تبصره (۱۱) ماده (۵۳) قانون مالیات های مستقیم
۲ – ماده (۱۴۴) قانون مالیات های مستقیم
۳ – ماده (۱۴۵) قانون مالیات های مستقیم
۴ – بند های (الف)،(ب)و (ز) ماده ۱۳۹ قانون مالیات های مستقیم
۵ – ماده ۸۱ قانون مالیات های مستقیم فقط اشخاص حقیقی
نرخ صفر مالیاتی به مفهوم معافیت مشروط تلقی میشود. افرادی که مشمول این نرخ هستند، ملزم به اجرای وظایف قانونی تعیینشده هستند، و بهرهمندی از عدم پرداخت مالیات تنها در صورتی امکانپذیر است که این افراد بهطور کامل به تکالیف خود عمل کرده باشند؛ موضوعی که در بخش سوم به تفصیل مورد بررسی قرار گرفته است.
۵ – کتمان درآمد مشمول نرخ صفر مالیاتی می شود ؟
قبل از اینکه به پاسخ سؤال مطرحشده بپردازیم، ضروری است ابتدا مفهوم ” کتمان درآمد” را بهطور کامل مورد بررسی قرار دهیم و دریابیم که این واژه دقیقاً به چه معناست و چه مواردی را در بر میگیرد. سپس میتوانیم با جزئیات بیشتری به موضوع اصلی بپردازیم و بررسی کنیم که آیا اقدام به کتمان درآمد میتواند منجر به اعمال جریمه شود یا خیر. این روش، نه تنها به درک بهتر موضوع کمک میکند، بلکه زمینهای جامع برای تحلیل پرسش فراهم میسازد.
منظور از درآمد کتمان شده، درآمدی است که مؤدی در طول یک سال مالیاتی از فعالیتهای اقتصادی خود بهدست آورده اما در اظهارنامه مالیاتی نیز ابراز نکرده باشد. در این صورت مأموران مالیاتی پس از دسترسی به اسناد و مدارک قابل اعتماد و یا دریافت اطلاعیههای مستند واصله از دفتر اطلاعات مالیاتی و سایر مراجع و تطبیق آنها با مندرجات دفاتر قانونی و صورتهای مالی ابرازی در مهلت مقرر ، میتوانند نسبت به تعیین و محاسبه درآمدهای کتمان شده و مطالبه مالیات متعلق طبق مقررات قانون فوق الذکر مبادرت نمایند.
آیا کتمان درآمد باعث اعمال جریمه میشود؟
قانونگذار در ماده ۱۹۲ قانون مالیاتهای مستقیم به طور واضح تصریح کرده است که جریمه کتمان درآمد ۳۰ % مالیات متعلق می باشد و این جریمه غیر قابل بخشش می باشد .
بر اساس موارد بیانشده، مالیات با نرخ صفر تنها به درآمد ابرازی توسط مودی در اظهارنامه مالیاتی اختصاص دارد. به همین دلیل، درآمدهای کتمان شده از هیچگونه معافیت، نرخ صفر یا مشوقهای مالیاتی برخوردار نخواهند بود.
۶ – محدودیت نرخ صفر در سال ۱۴۰۴
بر اساس بند (الف) تبصره (۱) قانون بودجه سال ۱۴۰۴، برای مودیانی که مشمول معافیتهای مالیاتی، نرخ صفر مالیاتی و مشوقهای مالیاتی بودهاند، سقف مشخصی در نظر گرفته شده است. مبالغی که از این سقف فراتر روند، تحت قوانین مالیات قرار گرفته و مشمول مالیات خواهند بود.
مجموع معافیتها، نرخ صفر مالیاتی، کاهش نرخ مالیاتی و سایر مشوقهای مالیاتی اشخاص حقیقی و حقوقی از محل مجموع درآمدهای حاصل شده برای عملکرد سال ۱۴۰۴ کلیه مؤدیان برای اشخاص حقوقی تا مبلغ هفت هزار میلیارد (۷.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال و اشخاص حقیقی تا مبلغ هفتصد میلیارد (۷۰۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال درآمد مشمول مالیات (سود خالص) قابل اِعمال است.
با این حال، قانونگذار در ادامه موارد استثنائی را در نظر گرفته است که محدودیت مبلغی ذکر شده را شامل نمیشوند. این موارد به شرح زیر بیان میشوند:
۱ – استثنای معافیتهای دارای سقف زمانی مشخص به عنوان مثال : اشخاص حقیقی و حقوقی که در مناطق آزاد تجاری – صنعتی به انواع فعالیتهای اقتصادی اشتغال دارند، نسبت به هر نوع فعالیت اقتصادی در منطقه آزاد از تاریخ بهرهبرداری مندرج در مجوز به مدت بیست سال از پرداخت مالیات بردرآمد و دارایی موضوع قانون مالیاتهای مستقیم نرخ صفر خواهند بود.
۲ – ماده (۸۱) قانون مالیاتهای مستقیم مصوب ۱۳۶۶/۱۲/۰۳ با اصلاحات و الحاقات بعدی
۳ – موارد مندرج در مواد (۲)، (۱۳۹)، (۱۴۱)، (۱۴۳)، (۱۴۳ مکرر)، (۱۴۵) و (۲۸۰) قانون مالیات های مستقیم
۴ – معافیتهای موضوع قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید به منظور تسهیل اجرای سیاستهای کلی اصل چهل و چهارم (۴۴) قانون اساسی مصوب ۲۵/۹/۱۳۸۸ با اصلاحات و الحاقات بعدی
۵ – قانون تأمین مالی تولید و زیرساختها مصوب ۱۴۰۲/۱۲/۲۲
۶ – قانون جهش تولید دانش بنیان مصوب ۱۴۰۱/۱۱/۰۲
۷ – فهرست اشخاص مشمول نرخ صفر مالیات
فهرست افراد و گروههایی که مشمول نرخ صفر مالیاتی میشوند، بسیار گسترده است. در این مقاله تلاش کردهایم تا مهمترین بخشها و موارد مرتبط با این موضوع را به شکل خلاصه و دستهبندیشده معرفی کنیم:
۱ – ماده ۱۳۲ قانون مالیات های مستقیم :
۱ -۱. واحدهای تولیدی و معدنی
۱-۲. درآمدهای خدماتی بیمارستان ها، هتل ها و مراکز اقامتی گردشگری
۱-۳. واحدهای تولیدی فناوری اطلاعات
۱-۴. افزایش نیروی کار شاغل
۱-۵. درآمدهای حمل و نقل
۱-۶. درآمد تولیدی شرکتهای خارجی
۱-۷. تأسیسات ایرانگردی و جهانگردی
۱-۸. دفاتر گردشگری و زیارتی
۲ – ماده ۱۳۳ قانون مالیات های مستقیم :
شرکتهای تعاونی روستایی، عشایری، کشاورزی، صیادان، کارگری، کارمندی، دانشجویان و دانشآموزان و اتحادیههای آنها
۳ – ماده ۱۳۴ قانون مالیات های مستقیم :
۱-۳. درآمد حاصل از تعلیم و تربیت مدارس غیر انتفاعی اعم از ابتدایی، راهنمایی، متوسطه، فنی و حرفهای
۳-۲. آموزشگاه های فنی و حرفهای آزاد دارای مجوز از سازمان آموزش فنی و حرفهای کشور
۳-۳. دانشگاه ها و مراکز آموزش عالیغیر انتفاعی
۳-۴. مهدهای کودک در مناطق کمتر توسعه یافته و روستاها
۳-۵. درآمد موسسات نگهداری معلولین ذهنی و حرکتی بابت نگهداری اشخاص مذکور دارای پروانه فعالیت از مراجع ذیربط
۳-۶. درآمد باشگاهها و موسسات ورزشی دارای مجوز از سازمان تربیت بدنی
۴ – ماده ۱۳۸ قانون مالیات های مستقیم
۴-۱ .اشخاصی که آورده نقدی برای تامین مالی پروژه – طرح و سرمایه در گردش بنگاههای تولیدی را در قالب عقود مشارکتی فراهم نمایند
۴-۲.شرکتهایی که به منظور اجرای طرحهای تولیدی و زیربنایی در بخشهای دولتی یا عمومی غیر دولتی نظیر شرکتهای موضوع قانون احداث پروژه های عمرانی بخش راه و ترابری از طریق مشارکت بانکها و سایر منابع مالی و پولی کشور مصوب ۲۴/۰۸/۱۳۶۶ با اصلاحات و الحاقات بعدی تاسیس میشوند معادل حداقل سود مورد انتظار عقود مشارکتی مصوب شورای پول و اعتبار
۵ – ماده ۱۳۹ قانون مالیات های مستقیم
۵-۱. فعالیتهای انتشاراتی و مطبوعاتی و قرآنی دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دستگاههای ذیربط
۵-۲. فعالیتهای فرهنگی و هنری دارای مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
۵-۳. کمکها و هدایای دریافتی نقدی و غیرنقدی صندوقهای پس انداز بازنشستگی و سازمان بیمه خدمات درمانی و سازمان تامین اجتماعی و صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستائیان و عشایر و همچنین حق بیمه و حق بازنشستگی سهم کارکنان و کارفرما و جریمههای دریافتی مربوط توسط آنها
۵-۴. کمکها و هدایای دریافتی نقدی و غیرنقدی مدارس علوم اسلامی
۵-۵. کمکها و هدایای دریافتی نقدی و غیرنقدی نهادهای انقلاب اسلامی
۵-۶. آن قسمت از درآمد صندوق عمران موقوفات کشور که به مصرف عمران موقوفات برسد
۵-۷. کمکها و هدایای دریافتی نقدی و غیرنقدی موسسات خیریه و عام المنفعه که به ثبت رسیدهاند، مشروط بر آن که به موجب اساسنامه آنها صرف امور مذکور در بند (ح) ماده ۱۳۹ قانون مالیات های مستقیم شود و سازمان امور مالیاتی کشور بر درآمد و هزینه آنها نظارت کند
۵-۸. کمکها و هدایای دریافتی نقدی و غیرنقدی و حق عضویت اعضاء مجامع حرفهای، احزاب و انجمنها و تشکلهای غیر دولتی که دارای مجوز از مراجع ذیربط باشند و وجوهی که به موجب قانون و مقررات مربوط از درآمد یا حقالزحمه اعضاء آنها کسر و به حساب مجامع مزبور واریزمیشود
۵-۹. موقوفات و کمکها و هدایای دریافتی نقدی و غیرنقدی انجمنها و هیاتهای مذهبی مربوط به اقلیتهای دینی مذکور در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مشروط بر این که رسمیت آنها به تصویب وزارت کشور برسد
۶ – ماده ۱۴۱ قانون مالیات های مستقیم :
۶-۱.صد درصد (۱۰۰%) درآمد حاصل از صادرات خدمات و کالاهای غیرنفتی و محصولات بخش کشاورزی .
۶-۲. بیست درصد (۲۰%) درآمد حاصل از صادرات مواد خام و کالاهای واسطه ای نیمه خام .
۷ – ماده ۱۴۲ قانون مالیات های مستقیم :
درآمد کارگاههای فرش دستباف و صنایع دستی و شرکتهای تعاونی و اتحادیههای تولیدی مربوطه .
۸ – ماده ۸۱ قانون مالیات های مستقیم
کلیه فعالیتهای کشاورزی، دامپروری، دامداری، پرورش ماهی و زنبور عسل و پرورش طیور، صیادی و ماهیگیری، نوغانداری، احیای مراتع و جنگلها، باغات اشجار از هر قبیل و نخیلات .
نکته که قابل توجه است در صورتی که در قالب اشخاص حقوقی فعالیت کنند نرخ صفر می باشد ولی در صورتی که در قالب اشخاص حقیقی فعالیت کنند معاف می باشد با توجه به توضیحات در بخش چهارم ، نیازی نیست اظهارنامه مالیاتی ارسال کنند .
۹ – قانون کمک به ساماندهی پسماندهای عادی با مشارکت بخش غیردولتی مصوب ۲۰/۰۱/۱۳۹۹ مجلس شورای اسلامی
سرمایه گذاری در ایجاد و بهره برداری از تاسیسات تبدیل پسماند به انرژی معاف از پرداخت مالیات میباشد. قراردادهای خرید تضمینی برق از تاسیسات مذکور و عوارض مندرج در ماده (۲) این قانون نیز مشمول این معافیت ها است.
به منظور کمک به اجرای دقیق فرآیند اصولی مدیریت پسماند، مالیات مستقیم کلیه فعالیت های مرتبط با مدیریت اجرایی پسماند شامل تفکیک از مبدا، جمع آوری، پردازش، بازیافت، تولید انرژی و دفع با نرخ صفر محاسبه میشود.
۱۰-قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری – صنعتی جمهوری اسلامی ایران ( مصوب: ۱۳۷۲/۰۶/۰۷ )
اشخاص حقیقی و حقوقی که در منطقه به انواع فعالیت های اقتصادی اشتغال دارند، نسبت به هر نوع فعالیت اقتصادی در منطقه آزاد از تاریخ بهره برداری مندرج در مجوز به مدت بیست سال از پرداخت مالیات بر درآمد و دارایی موضوع قانون مالیات های مستقیم معاف خواهند بود و پس از انقضاء بیست سال تابع مقررات مالیاتی خواهند بود که با پیشنهاد هیأت وزیران به تصوی ب مجلس شورای اسلامی خواهد رسید.
۸ – سوالی درباره نرخ صفر مالیاتی دارید، مشاوره مالیاتی کسب و کار خود را از ما بگیرید!
مشاوره مالیاتی، به عنوان یکی از حوزه های تخصصی موسسه حسابدانان می تواند شما را در جلوگیری از تعلق جرایم و مجازات های مالیاتی یاری نماید. پنل مشاوره مالی و مالیاتی ما آماده پاسخگویی به کلیه سوالات شما در حوزه حسابداری، مالیات، بیمه، قانون کار و مباحث مربوطه به صورت آنلاین و حضوری می باشد.
برای ورود به پنل مشاوره مالیاتی و پرسیدن سوالات خود اینجا کلیک کنید.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.