به قرار اطلاع واصله، برخی از اشخاص عرضه کننده و خریدار اوراق بهادار و کالا در بازار های بورس، خارج از بورس و بورس کالا مبلغ معاملات ( خرید و فروش ) خود را در فهرست های خرید و فروش سه ماهه که تسلیم ادارات امور مالیاتی می نمایند، به عنوان معاملات با سازمان بورس اوراق بهادار و سایر نهاد های مالی تحت نظارت آن و همچنین کارگزاران بورس قید می نمایند و ادارات امور مالیاتی به استناد فهرست های مذکور و به دلیل عدم ثبت معاملات مزبور، دفاتر قانونی آنها را مردود و درآمد مشمول مالیات را از طریق علی الراس تعیین می کنند. لذا موکدا یادآور می گردد :
۱ – براساس ماده 16 قانون بازار اوراق بهادار ” انجام هرگونه معاملات اوراق بهادار ثبت شده یا در شرف ثبت نزد سازمان یا هرگونه فعالیت و مشارکت مستقیم یا غیرمستقیم در انجام معاملات مذکور توسط اعضای شورا، سازمان، مدیران و شرکای موسسه حسابرسی سازمان و نیز اشخاص تحت تکفل آنها ممنوع است “. لذا ثبت خرید و فروش عرضه کنندگان و خریداران در دفاتر آنها موضوعیت ندارد.
۲ – به موجب مفاد دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات در بورس، معاملات اوراق بهادار از طریق سامانه معاملات و توسط کارگزاران عضو بورس انجام می شود لذا براین اساس :
الف ) از آنجا که کارگزاران بورس به جز مواردی که به موجب قانون مربوطه مجاز به خرید و فروش برای خود می باشند ( براساس بند ( ب ) ماده 31 آیین نامه معاملات بورس اوراق بهادار ) نمی توانند اوراق بهادار و یا کالایی را که مامور فروش آن هستند شخصا خریداری نمایند. لذا ثبت خرید و فروش عرضه کنندگان و خریداران در دفاتر و یا شناسایی درآمد از آن محل، فاقد موضوعیت می باشد.
ب ) درآمد کارگزاران از محل کارمزد دریافتی از معاملات و از طرفین معامله و سایر فعالیت های مجاز می باشد.
ضمنا چون براساس دستورالعمل های اجرایی نحوه انجام معاملات در بورس اوراق بهادار، بازار های خارج از بورس، فرابورس و بورس کالا محاسبه کارمزدهای معاملات بر مبنای معاملات به ترتیبی که در سامانه معاملاتی ثبت شده است صورت می گیرد.
ادارات امور مالیاتی می توانند جهت تعیین کارمزد کارگزاران در صورت لزوم با سازمان بورس و اوراق بهادار مکاتبه نمایند.
حسین وکیلی
معاون مالیات های مستقیم