ماده ۹ قانون مالیات بر ارزش افزوده :
عرضه کالاها و ارائه خدمات زیر از پرداخت مالیات و عوارض معاف می‌باشد :
الف – کالاها :
۱ – کلیه محصولات کشاورزی فرآوری نشده مشتمل بر محصولات خام زراعی و باغی، گیاهان دارویی، محصولات مرتعی، محصولات جنگل ( از جمله چوب خام )، محصولات گلخانه ( از جمله سبزی، صیفی، گل و گیاه و انواع قارچ )
تبصره :
فعالیت های مربوط به مراحل بسته‌بندی، انبارداری و نگهداری محصول در دمای مناسب در سردخانه، انجماد محصول ( شامل سردخانه )، پاک کردن، درجه‌بندی، بوجاری بذور، پوست‌گیری مانند شالی کوبی، شستشو، تمیزکاری، تفکیک، همگن‌سازی، خشک‌کردن انواع محصولات مانند چای، کشمش و خرما با روشهای مختلف، تفت‌دادن مانند پخت نخود و پنبه‌پاک‌کنی، فرآوری محصولات کشاورزی محسوب نمی‌شود. ارائه خدمات مزبور به محصولات کشاورزی مشمول مالیات و عوارض فروش نیست.
۲ – دام زنده و خوراک آن، کلیه مواد اصلی تولید مثل دام زنده مطابق پروانه صادره توسط وزارت جهاد کشاورزی، پوسال ( کمپوست )، کشت بافت و بستر آماده کشت بافت
تبصره :
دام به حیواناتی ( شامل چهارپایان، پرندگان، آبزیان و حشرات ) اطلاق می‌گردد که برای امور تغذیه انسان یا دام و فعالیت های اقتصادی، تولیدی و آزمایشگاهی، تولید، نگهداری و پرورش داده می‌شوند.
۳ – بذر، نشاء، نهال، سم و کود
۴ – آب مصارف کشاورزی
۵ – کالا های زیر:
۵ – ۱ ) شیر، پنیر و ماست
۵ – ۲ ) تخم ماکیان
۵ – ۳ ) آرد و نان
۵ – ۴ ) انواع گوشت و فرآورده‌های گوشتی مطابق با فهرستی که هر سال وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تا پایان دی ماه برای اجراء در سال بعد به سازمان ارسال می‌کند
۵ – ۵ ) برنج، حبوبات، سویا و پروتئین سویا
۵ – ۶ ) انواع روغن‌های خوراکی؛ اعم از گیاهی و حیوانی
۵ – ۷ ) شیرخشک مخصوص تغذیه کودکان
۵ – ۸ ) تخم‌مرغ نطفه‌دار و تبدیل آن به جوجه یک‌روزه
۶ – انواع کالا های زیر :
۶ – ۱ ) خمیر کاغذ و کاغذ باطله
۶ – ۲ ) دفتر تحریر
۶ – ۳ ) کاغذ چاپ، تحریر و روزنامه
۷ – نسخه های کاغذی و الکترونیکی محصولات زیر:
۷ – ۱ ) کتاب
۷- ۱ روزنامه
۷ – ۳ ) مجله و نشریه
۸ – کالا های وارده همراه مسافر برای استفاده شخصی تا میزان معافیت مقرر طبق قانون امور گمرکی
۹ – انواع شمش طلا ( وارداتی و داخلی ) و انواع حواله های کاغذی یا الکترونیکی دارای پشتوانه صد در صد ( ۱۰۰% ) طلا
۱۰ – دارایی های غیرمنقول و انواع حواله های کاغذی یا الکترونیکی مبتنی بر آنها
۱۱ – هرگونه انتقال دارایی به / از صندوق‌های سرمایه گذاری پروژه موضوع قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید به منظور تسهیل اجرای سیاست های کلی اصل چهل و چهارم ۴۴ قانون اساسی مصوب ( ۲۵ / ۹ / ۱۳۸۸ ) یا شرکت های فرعی صندوق‌های سرمایه‌گذاری پروژه، به‌عنوان آورده غیرنقد شرکا در همان صندوق‌های سرمایه‌گذاری پروژه
تبصره :
در صورتی که مالکیت و مدیریت شرکتهای فرعی صندوق‌های سرمایه گذاری پروژه متعلق به صندوق‌های سرمایه‌گذاری پروژه موضوع قانون توسعه ابزار ها و نهاد های مالی جدید به منظور تسهیل اجرای سیاست های کلی اصل چهل و چهارم ۴۴ قانون اساسی باشد، هرگونه انتقال دارایی به/ از شرکت های فرعی صندوق های سرمایه‌گذاری پروژه که صرفاً در راستای اجرای پروژه و مرتبط با وظایف صندوق های مذکور باشد، مشمول مالیات و عوارض نیست.
۱۲ – هرگونه انتقال دارایی از / به نهاد واسط موضوع قانون توسعه ابزارها و نهاد های مالی جدید به منظور تسهیل اجرای سیاست های کلی اصل چهل و چهارم ۴۴ قانون اساسی
۱۳ – فرش دستباف و مواد اولیه اصلی آن
۱۴ – صنایع دستی تولید داخل موضوع ماده ۱ قانون حمایت از هنرمندان، استادکاران و فعالان صنایع دستی مصوب ( ۲۶ / ۱۰ / ۱۳۹۶ ) مطابق فهرستی که تا پایان دی ماه هر سال توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی پیشنهاد می‌شود و به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی می‌رسد
۱۵ – انواع دارو و واکسن ( انسانی و دامی )، لوازم مصرفی درمانی و لوازم توانبخشی
۱۶ – رادار و تجهیزات کمک ناوبری هوانوردی، تجهیزات نظامی و اطلاعاتی موضوع بندهای « پ »، « ت » و « ث » ماده ۱۱۹ قانون امور گمرکی با رعایت ترتیبات مقرر در بندهای مذکور
تبصره :
معافیت این جزء در خصوص اقلام موضوع بند « پ » ماده ۱۱۹ قانون امور گمرکی در حوزه دفاعی با تأیید وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح قابل اعمال است.
۱۷ – تجهیزات و اقلام با کاربرد صرفاً دفاعی، نظامی، انتظامی، امنیتی و اطلاعاتی. فهرست این تجهیزات و اقلام با پیشنهاد وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و هماهنگی ستاد کل نیروهای مسلح به‌تصویب هیأت وزیران می‌رسد
تبصره ۱ :
واردات کالا های موضوع جزءهای ۲ ، ۶ ، ۷ ، ۹ ، ۱۳ ، ۱۶ و ۱۷ بند « الف » این ماده معاف از پرداخت مالیات و عوارض می‌باشد. واردات کالا های موضوع جزءهای ۱ ، ۳ و ۵ بند « الف » این ماده مشمول معافیت نبوده و مالیات و عوارض با نرخ استاندارد نه درصد ( ۹% ) در مبادی گمرکی به آن تعلق می‌گیرد. عرضه این کالا ها در داخل کشور، مانند عرضه کالا های مشابه داخلی از پرداخت مالیات و عوارض معاف است. در خصوص جزء ۱۵ این بند، در صورتی که با تأیید وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کالای مورد نظر مشابه داخلی نداشته باشد، واردات آن از پرداخت مالیات و عوارض معاف می‌باشد و اگر واردات کالای موردنظر به دلیل کمبود تولید داخل نسبت به نیاز بازار، ضرورت داشته باشد، واردات کالای مزبور با رعایت قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور و حمایت از کالای ایرانی، مشمول مالیات و عوارض با نرخ سه درصد
( %۳ ) در مبادی گمرکی می‌باشد. عرضه این کالاها در داخل کشور، مانند عرضه کالاهای مشابه داخلی از پرداخت مالیات و عوارض معاف است.
تبصره ۲ :
تولیدکنندگان و یا عرضه‌کنندگان کالاهای موضوع این بند مکلفند که برچسب معافیت از مالیات بر ارزش افزوده را بر روی بسته‌بندی کالاهای مذکور درج نمایند. سازمان مکلف است فهرست کالاها و خدمات معاف از مالیات و عوارض را از طریق شیوه‌های مناسب از جمله درج در سامانه عملیات الکترونیکی سازمان به اطلاع عموم مردم برساند. سازمان مکلف است امکان دریافت گزارش‌های مردمی مبنی بر دریافت مالیات و عوارض توسط عرضه‌کنندگان کالاها و خدمات معاف از مالیات و عوارض را از طریق سامانه عملیات الکترونیکی خود و استرداد مبالغ اضافه دریافتی از خریداران فراهم نماید. دریافت مالیات و عوارض از کالاها و خدمات معاف توسط عرضه‌کنندگان آنها مشمول جریمه‌ای معادل دو برابر مالیات و عوارض دریافتی بوده و قابل بخشودگی نمی‌باشد. سازمان مکلف است حداکثر سه ماه پس از دریافت گزارش، نسبت به تأیید یا رد و حسب مورد استرداد مبالغ اضافه دریافتی از خریداران اقدام نماید. نحوه استرداد این مبالغ به موجب دستورالعملی است که حداکثر پس از سه ماه از لازم الاجراء شدن این قانون توسط سازمان با همکاری اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران تهیه و به تصویب وزیرامور اقتصادی و دارایی می‌رسد.
تبصره ۳ :
واردات کالاهای اهدایی به صورت بلاعوض به جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران، سازمان اورژانس کشور، سازمان بهزیستی کشور، آستان‌های مقدسه و کمیته امداد امام خمینی (ره) با تأیید وزیر امور اقتصادی و دارایی، حوزه های علمیه با تأیید مرکز مدیریت حوزه علمیه استان مربوط و مؤسسات خیریه با اعلام مراجع صادرکننده مجوز آنها و تأیید وزیر امور اقتصادی و دارایی از پرداخت مالیات و عوارض معاف است
تبصره ۴ :
اعمال معافیت های مالیاتی در خصوص مواد خوراکی مذکور در اجزای این بند، منوط به أخذ گواهی سلامت محصول از مراجع قانونی ذی‌صلاح از قبیل سازمان ملی استاندارد ایران و سازمان غذا و دارو است.
ب - خدمات
۱ – خدمات درمانی، تشخیصی و پیشگیری، خدمات توانبخشی و حمایتی و خدمات آرامستان‌ها
۲ – خدمات درمانی و پیشگیری دامی و گیاهی، واحدهای ماشینی‌کردن ( مکانیزاسیون ) آب کشاورزی، کشت بافت و تولید اندام‌های تکثیری گیاهان؛
۳ – خدمات زینک، چاپ، انتشار روزنامه اعم از کاغذی یا الکترونیکی، کتاب، نشریه و خدمات نشر و توزیع آنها به استثنای مؤسسات کمک آموزشی و کنکور و هرگونه تبلیغات کالاها و خدمات داخلی در روزنامه‌ها و نشریات
۴ – ارائه خدماتی که مابه‌ازای آن به صورت حقوق و دستمزد پرداخت می‌شود در صورتی‌که مشمول فصل مالیات بر درآمد حقوق موضوع قانون مالیات های مستقیم باشد
تبصره :
در ارائه خدمت توسط شرکت های تأمین نیروی انسانی و شرکت هایی که از طریق قراردادهای حجمی خدمات خود را با در اختیار گذاشتن نیروی کار به متقاضی ارائه می‌کنند ( مانند شرکت های ارائه‌دهنده خدمات پرستاری و خدمات نظافتی ) ، بخشی از قرارداد که مربوط به هزینه‌های حقوق و دستمزد است، معاف می‌باشد. حکم این بند مشروط به تأیید میزان حقوق و دستمزد و مزایا توسط سازمان بیمه‌گر است.
۵ – عملیات و خدمات بانکی شامل دریافت سپرده، اعطای تسهیلات و یا ایجاد اعتبار، ارائه ضمانت‌نامه و انتقال وجه در چهارچوب قوانین مربوط و مصوبات شورای پول و اعتبار
۶ – خدمات اعتباری قرض الحسنه صندوق های قرض الحسنه دارای مجوز فعالیت از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران یا سایر مراجع مورد تأیید بانک مذکور و همچنین صندوق های قرض‌الحسنه که به موجب قانون تأسیس شده یا می‌شوند
۷ – خدمات مالی و اعتباری اعطای تسهیلات توسط صندوق‌های حمایتی، ضمانت صادرات ، سرمایه‌گذاری ، بیمه‌ای و پژوهش و فناوری که به موجب قانون یا با مجوز قانون تأسیس شده یا می‌شوند در چهارچوب اساسنامه آنها
۸ – خدمات بیمه‌های زندگی، خدمات بیمه‌های محصولات کشاورزی، خدمات بیمه اجتماعی و درمان تکمیلی
۹ – خدمات بازار سرمایه شامل خدمات معاملات و تسویه اوراق بهادار و کالا در بورس ها و بازار های خارج از بورس به تشخیص شورای عالی بورس و اوراق بهادار
۱۰ – خدمات انتشار و نقل و انتقال سهام، حق تقدم، سهم‌الشرکه و سایر اوراق بهادار موضوع بند ۲۴ ماده ۱ قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب
( ۱ / ۹ / ۱۳۸۴ ) با اصلاحات بعدی
۱۱ – صدور و ابطال، نقل و انتقال واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌های سرمایه‌گذاری دارای مجوز از سازمان بورس اوراق بهادار
۱۲ – منحصراً سود تسهیلات اعطائی شرکت های واسپاری ( لیزینگ ) دارای مجوز فعالیت از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به مشتریان ( مصرف‌کنندگان )
تبصره :
مالیات بر ارزش افزوده بهای دارایی‌ها و اموال مورد واگذاری موضوع قرارداد شرکت های واسپاری ( لیزینگ ) با مشتریان مشمول این فعالیت نمی‌باشند.
۱۳ – خدمات حمل و نقل (اعم از بار و مسافر) درون و برون‌شهری و بین‌المللی جاده‌ای، ریلی و دریایی؛
۱۴ – خدمات آموزشی، پژوهشی و ورزشی دارای مجوز از مراجع ذی‌صلاح طبق آیین نامه‌ای که با پیشنهاد مشترک وزارتخانه های امور اقتصادی و دارایی
( سازمان ) ، علوم، تحقیقات و فناوری، آموزش و پرورش، تعاون، کار و رفاه اجتماعی، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ورزش و جوانان و دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و مرکز مدیریت حوزه های علمیه ظرف شش ماه از تاریخ ابلاغ این قانون تهیه می‌شود و به‌تصویب هیأت وزیران می‌رسد
۱۵ – خدمات اقامتی هتل های سه ستاره و پایین‌تر، مهمانپذیرها و سایر مراکز اقامتی دارای مجوز از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی یا اتحادیه‌های ذی‌ربط
۱۶ – قدر السهم هزینه مشترک ( شارژ ) دریافتی توسط شرکت های خدماتی موضوع قانون نحوه واگذاری مالکیت و اداره امور شهرک های صنعتی مصوب
( ۳۱ / ۲ / ۱۳۸۷ ) از واحدهای تولیدی، صنعتی و خدماتی مستقر در شهرک های صنعتی بابت ارائه خدمات به آنها
۱۷ – خدمات فنی، بازسازی، تعمیر و نگهداری کالا های موضوع جزء ۱۷ بند « الف » این ماده که توسط مرکز وابسته به دستگاه های نظامی، انتظامی و امنیتی ارائه می‌شود، مطابق فهرستی که با تصویب وزرای دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و امور اقتصادی و دارایی ابلاغ می‌شود.
تبصره :
در مواردی که دریافت وجه توسط یک مؤدی مستند به فروش کالا یا ارائه خدمت نیست، مانند دریافت هرگونه خسارت، درآمدهای حاصل از تسعیر دارایی های ارزی، انواع سود، انواع جریمه ( مادامی که بخشی از بهای کالا و خدمات تلقی نگردد ) ، آورده نقدی یا غیرنقدی به‌عنوان سرمایه و انواع کمک های دولتی، عرضه خدمت محسوب نمی‌شود و مأخذ محاسبه مالیات و عوارض نمی‌باشد.