مقالات
هر مجموعه اقتصادی دارای مخارج و هزینه های متعددی در طول سال می باشد؛ مثل هزینه آب، برق، گاز، اینترنت، اجاره و … بخشی از این مخارج دارای مبالغ کلان و برخی دیگر مبالغ جزئی تری دارند. حال اگر این مبلغ بزرگ باشد، معمولا از سیستم بانکی پرداخت می شود، ولی اگر مبلغ قابل توجهی نباشد، از طریق وجوه نقدی که در مجموعه نگهداری می شود پرداخت می شود. دلیل این موضوع هم می تواند عدم دسترسی همیشگی به سیستم بانکی باشد. بنابراین مخارج کوچک به صورت نقدی و از طریق صندوق و یا تنخواه گردان پرداخت می شود.
تنخواه گردان عبارت است از وجوه نقدی که جهت انجام هزینه های روزمره مجموعه نزد شخص یا اشخاص مشخصی نگهداری می شود. به این فرد تنخواه دار و به مبلغی که نزد او نگهداری می شود تنخواه گردان می گویند.
حساب تنخواه گردان زیر مجموعه گروه حساب دارایی ها و دارای ماهیت بدهکار است. حساب کل مربوط به تنخواه گردان ” وجوه نقد و بانک “، حساب معین آن ” تنخواه گردان ” و در صورتی که حساب تفصیلی داشته باشد و بخواهیم بیش از یک تنخواه گردان معرفی کنیم، برای مثال ” تنخواه گردان واحد فروش و … ” است.
همچنین حساب تنخواه گردان مانند حساب بانک، دارایی جاری است و چون دارای ماهیت بدهکار است، زمانی که پول به آن واریز شود، سند حسابداری مربوط به آن در قسمت بدهکار و زمانی که پول از تنخواه خارج شود و کاهش پیدا کند، برخلاف ماهیت سند می خورد و بستانکار می شود.
به صورت کلی دو روش حسابداری برای تنخواه گردان وجود دارد:
روش تنخواه گردان ثابت: در این روش با وقوع هر هزینه، مانده حساب تنخواه گردان به میزان قبلی بر می گردد، یعنی هر هزینه ای که توسط تنخواه گردان پرداخت شود، با ارائه اسناد و مدارک مربوطه و پس از صحت سنجی، معادل آن هزینه از سیستم های بانکی یا سایر منابع شرکت به حساب وی واریز می شود.
روش تنخواه گردان متغیر: در این روش مانده حساب تنخواه گردان دائما با هر هزینه ای تغییر می کند؛ یعنی مثلا در طول مدت یک ماه، اسناد و مدارک نزد تنخواه گردان باقی می ماند و زمانی که مانده حساب به اتمام برسد، تحویل واحد مالی داده می شود و معادل آن مبلغ به حساب او واریز می شود.
معمولا در اکثر شرکت ها روش دوم انجام می شود، چرا که اگر قرار بر واریز کلیه هزینه ها برای تنخواه گردان بود، دیگر چه نیازی به شخص تنخواه دار بود؟ و شاید راه حل بهتر، پرداخت مستقیم از بانک بود.
تفاوت حسابداری تنخواه گردان در روش ثابت و متغیر در زمان تامین شارژ مجدد حساب تنخواه گردان است و به صورت زیر خواهد بود:
سند حسابداری افتتاح تنخواه گردان در سیستم حسابداری تنخواه گردان ثابت:
تنخواه گردان – تنخواه گردان آقای الف ۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال
بانک – بانک ملت ۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال
واریز برای حساب تنخواه گردان و شارژ آن ممکن است از حساب ” صندوق ” یا ” جاری شرکا ” یا ” مشتریان ” نیز باشد.
سند پرداخت هزینه از تنخواه گردان در سیستم حسابداری تنخواه گردان ثابت:
هزینه پیک ۲.۰۰۰.۰۰۰ ریال
تنخواه گردان – تنخواه گردان آقای الف ۲.۰۰۰.۰۰۰ ریال
سند شارژ مجدد تنخواه گردان در سیستم حسابداری تنخواه گردان ثابت:
تنخواه گردان – تنخواه گردان آقای الف ۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال
بانک – بانک ملت ۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال
سند بستن حساب تنخواه گردان در سیستم حسابداری تنخواه گردان ثابت:
بانک یا صندوق ۵.۰۰۰.۰۰۰ ریال
تنخواه گردان – تنخواه گردان آقای الف ۵.۰۰۰.۰۰۰ ریال
بستن حساب به معنی صفر کردن مانده حساب مورد نظر است و مبلغ آن معادل مانده حسابی است که باقی مانده است.
سند حسابداری افتتاح تنخواه گردان در سیستم حسابداری تنخواه گردان متغیر:
تنخواه گردان – تنخواه گردان آقای الف ۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال
بانک – بانک ملت ۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال
سند پرداخت هزینه از تنخواه گردان در سیستم حسابداری تنخواه گردان متغیر:
هزینه پیک ۱.۵۰۰.۰۰۰ ریال
هزینه اینترنت ۵.۰۰۰.۰۰۰ ریال
تنخواه گردان – تنخواه گردان آقای الف ۶.۵۰۰.۰۰۰ ریال
سند شارژ مجدد تنخواه گردان در سیستم حسابداری تنخواه گردان متغیر:
تنخواه گردان – تنخواه گردان آقای الف ۲۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال
بانک – بانک ملت ۲۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال
سند بستن حساب تنخواه گردان در سیستم حسابداری تنخواه گردان متغیر:
بانک یا صندوق ۱۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال
تنخواه گردان – تنخواه گردان آقای الف ۱۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال
از مهم ترین دغدغه هایی که امروزه درباره بحث تنخواه گردان ها مطرح است، بحث تراکنش های بانکی است که مورد توجه اداره مالیاتی قرار گرفته است و یکی از سوالات مهم در این خصوص این است که بسیاری از شرکت ها و کسب و کارها ممکن است برای هزینه های جاری خود، مبالغ مربوطه را به حساب تنخواه دار واریز کنند و طبیعتا حساب تنخواه دار گردش بالایی خواهد داشت. حال چه باید کرد؟
در پاسخ به این سوال باید گفت همواره در نظر داشته باشید کلیه پرداختی ها بابت خریدها و هزینه هایی که تنخواه دار باید آن ها را انجام دهد، از حساب رسمی انجام شود.
به علاوه اگر به هر دلیلی تنخواه دار مجبور شد پرداخت هزینه ها را از حساب تنخواه دار انجام دهد، حتما رسیدهای واریزی مربوط به حساب تنخواه و اسناد و مدارک آن را در اسناد حسابداری ضمیمه کند.
همچنین لازم است شرکت یا صاحب کسب و کار مورد نظر، یک نامه رسمی خطاب به سازمان مالیاتی بنویسد و اطلاعات کامل حساب تنخواه گردان خود را معرفی کند. فایلی که در پیش روی شما است، نمونه نامه معرفی حساب تنخواه گردان جهت انجام این امر مهم است.
دانلود فایل word نامه معرفی حساب تنخواه گردان