در قسمت ۵۰ از مجموعه پادکست های رادیو حسابدانان که با گویندگی آقای سید علی سرحدی، مشاور و مدرس مالیاتی و مدیر عامل موسسه حسابدانان، و آقای محمدرضا نکویی، مدیر واحد اجرایی موسسه حسابدانان خدمتتان ارائه می گردد، بحث مالیات هنرمندان و نکات مالیاتی مربوط به آن را مورد بررسی قرار داده ایم و ضمن تشکر از حمایت ها و همراهی شما عزیزان، از شما دعوت می شود با ما همراه باشید.

در این پادکست قصد داریم درباره بخش مهمی از جامعه مالیاتی، یعنی هنرمندان صحبت کنیم که مالیات مربوط به آن ها دارای نکات و ضوابط مهمی است و در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد.

در یک دسته بندی کلی، هنرمندان می توانند فعالیت خود را هم به صورت شخص حقیقی مثل خواننده ها، بازیگران و … انجام دهند و هم می توانند در قالب یک موسسه حقوقی آن را ثبت کنند و مجوز بگیرند و فعالیت خود را ادامه دهند.

در قانون مالیات های مستقیم و در ماده ۱۳۹ و بند ل این ماده، برخی معافیت ها برای این اشخاص در نظر گرفته شده است که متن آن به این شرح است:

” فعالیت های انتشاراتی و مطبوعاتی و قرآنی دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دستگاه های ذی ربط فرهنگی و هنری که به موجب مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام می شوند، از پرداخت مالیات معاف هستند. “

همچنین بند ل ماده ۱۳۹ قانون مالیات های مستقیم یک آییننامه و ۵ تبصره در ذیل خود دارد.

در این رابطه آقای سید علی سرحدی درباره متن و نکاتی که در تبصره آن ذکر شده است این طور گفتند:

” فعالیت های فرهنگی و هنری به موجب بند ل ماده ۱۳۹ قانون مالیات های مستقیم مشمول نرخ صفر مالیاتی هستند،  هر چند در خود بند ل از عبارت معاف استفاده کرده است، اما به موجب ماده ۱۴۶ مکرر قانون مالیات های مستقیم، معافیت های این بند به نرخ صفر تبدیل شده اند و در نتیجه کلیه اشخاصی که دارای درآمد ناشی از فعالیت های فرهنگی و هنری و انتشاراتی و مطبوعاتی و قرآنی که در این بند به آن اشاره کرده است، هستند موظف به تسلیم اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر و ارائه اسناد و مدارک و دفاتر قانونی حسب مورد خواهند بود. “

فعالیت های هنری و فرهنگی یا فعالیت های هنرمندان به موجب تبصره ۳ ماده ۱۳۹ قانون مالیات های مستقیم، دارای معافیت مالیاتی مخصوص به خود هستند و همچنین این ماده و بندهای آن یک آییننامه اجرایی نیز دارند.

در ماده ۱۲ آییننامه اجرایی مربوطه که به آییننامه اجرایی تبصره ۳ ماده ۱۳۹ قانون مالیات های مستقیم معروف است، در خصوص معافیت بند ل ماده ۱۳۹ صحبت شده است که دارای نکته خاصی نیست و فقط معافیت فعالیت های انتشاراتی و مطبوعاتی و فرهنگی و هنری را به فعالیت هایی که در قالب یک دستورالعمل دیگری تهیه شده است ارجاع داده است.

بنابراین اگر بخواهیم بدانیم که کدام فعالیت به عنوان فعالیت فرهنگی و هنری مشمول معافیت مالیاتی یا نرخ صفر مالیاتی بند ل ماده ۱۳۹ قانون مالیات های مستقیم است، باید به دستورالعمل ۱۴۹/۹۳/۲۰۰ مراجعه کنیم؛ دستورالعملی که در سال ۱۳۹۳ صادر شده است و به موجب آن فعالیت های انتشاراتی، مطبوعاتی و فرهنگی تعریف شده است و به محتوای فرهنگی و فعالیت های هنری و همه موارد مربوط به بند ل ماده ۱۳۹، به استثنای فعالیت های قرآنی که درباره آن صحبتی نشده است، در این دستورالعمل اشاره شده است.

هنرمندان مانند سایر اشخاصی که دارای مالیات نرخ صفر هستند، با این که قرار نیست مالیاتی پرداخت کنند، اما باید تکالیف قانونی خود را انجام دهند.

بحث معافیت یا نرخ صفر هنرمندان به دو بازه زمانی تقسیم بندی می شود :

بازه زمانی اول مربوط به سال ۱۳۹۵ تا پایان سال ۱۴۰۰ است که در این بازه زمانی نرخ صفر هنرمندان مربوط به کلیه درآمدهایی بود که به دست می آوردند، چرا که طبق بند ل ماده ۱۳۲، درآمد این قشر معاف از مالیات بود که به نرخ صفر تبدیل شد و در آن زمان محدودیتی برای این معافیت وجود نداشت.

اما از سال ۱۴۰۱ به بعد و از ابتدای آن، به موجب احکامی که در قوانین بودجه سنواتی آمد، معافیت مربوط به فعالیت های فرهنگی و هنری محدود شد؛ یعنی قانون گذار یک سقف درآمدی برای این اشخاص تعیین کرد و گفت اشخاصی که مشمول معافیت مربوط به فعالیت های فرهنگی و هنری هستند، درآمد آن ها تا عدد مشخصی از مالیات معاف است و باید بابت مازاد آن درآمد در هر سال مالیات مربوطه را پرداخت کنند.

پس سال ۱۴۰۱ اولین سالی بود که معافیت فعالیت های مربوط به بند ل ماده ۱۳۹ قانون مالیات های مستقیم دارای سقفی مشخص شد؛ البته ایت اتفاق برای تمام معافیت های بند ل ماده ۱۳۹ رخ نداد.

در سال ۱۴۰۲ مجددا بحث محدودیت معافیت اشخاص موضوع بند ل ماده ۱۳۹ ادامه پیدا کرد؛ با این تفاوت که در قانون بودجه سال ۱۴۰۲ گفته شد فعالیت های انتشاراتی، مطبوعاتی، قرآنی و موسسات رسانه ای که از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز دارند، به صورت کامل مشمول نرخ صفر مالیاتی هستند و محدودیتی برای معافیت آن ها قرار نداد، اما در خصوص فعالیت های فرهنگی و هنری موضوع بند ل ماده ۱۳۹ به صورت کلی معافیت فعالیت های فرهنگی و هنری تا سقف ۴ برابر معافیت موضوع ماده ۸۴ محدود شد؛ این معافیت در سال ۱۴۰۲ معادل ۱۲۰ میلیون تومان بود که ۴ برابر آن معادل ۴۸۰ میلیون تومان خواهد شد.

در نتیجه کلیه فعالیت های فرهنگی و هنری مشمول معافیت تا سقف ۴۸۰ میلیون تومان شدند.

در سال ۱۴۰۳ مجدد این بحث ادامه پیدا کرد و معافیت فعالیت های فرهنگی و هنری موضوع بند ل ماده ۱۳۹ تا ۴ برابر معافیت ماده ۸۴ سال ۱۴۰۳ تعیین شد که این معافیت در سال ۱۴۰۳ معادل ۱۴۴ میلیون تومان و ۴ برابر آن معادل ۵۷۶ میلیون تومان است، به این معنی که در سال ۱۴۰۳ فعالیت های فرهنگی و هنری تا سقف ۵۷۶ میلیون تومان در سال معاف از مالیات هستند و این اشخاص باید بابت مازاد این مبلغ مالیات مربوطه را پرداخت کنند.

نرخ صفر مالیاتی به این معنا است که مودیان ملزم به ارسال اظهارنامه هستند و هنرمندان عزیزی که در این حوزه فعال هستند، حتما توجه داشته باشند که معافیت این دسته، مشروط به انجام تکالیف مالیاتی آن ها است و عدم تسلیم اظهارنامه مربوطه باعث می شود این معافیت از بین برود و علاوه بر آن ۳۰ درصد نیز جریمه غیر قابل بخشودگی به آن ها تعلق گیرد و برای اشخاص حقوقی و اشخاص حقیقی گروه اول نیز ۲۰ درصد جریمه قابل بخشودگی بابت عدم ارائه دفاتر لحاظ گردد.

جزئیات بیشتر مربوط به معافیت ها و مالیات هنرمندان را می توانید از زبان آقای سید علی سرحدی و آقای نکویی که در این پادکست درباره آن و نکات مربوطه مفصل به گفتگو نشسته اند، بشنوید.