نامه درخواست صدور قبض مالیاتی

قانون مالیات های مستقیم متشکل از ۵ باب است و باب اول آن اشخاص مشمول مالیات را بیان کرده است.

در شماتیک مربوط به قانون مالیات های مستقیم، فصل اشخاص مشمول مالیات دارای ۲ ماده است و اشخاص مشمول و غیر مشمول را شامل می شود.

لازم به ذکر است قانون ارزش افزوده با این که درباره مالیات است، اما دارای قانون و مقررات جداگانه و مخصوص به خود است.

در ماده ۱ باب ۱ قانون مالیات های مستقیم، چهارچوب مشمولیت مالیات در ایران عنوان شده است که شامل اشخاص مشمول مالیات و اشخاصی که در ایران و به موجب این قانون مشمول پرداخت مالیات هستند می‌شود و در آن در ۵ بند، اشخاص مشمول پرداخت مالیات نام برده شده است و به طور کلی تمامی مالیات ها در قانون مالیات های مستقیم در ذیل این ماده آمده اند و شامل کلیه مالیات های بر درآمد و مالیات های دارایی می شود و هر کدام نکات مربوط به خود را دارد که در ادامه به آن پرداخته ایم.

بند ۱ : طبق بند ۱ ماده ۱ قانون مالیات های مستقیم، کلیه مالکین اعم از حقیقی یا حقوقی نسبت به اموال و املاک خود در ایران طبق مقررات باب دوم مشمول پرداخت مالیات هستند.

این بند در خصوص مالیات های بر دارایی صحبت می کند؛ چرا که منظور از مقررات باب دوم، در حال حاضر مالیات حق تمبر و مالیات ارث است که از انواع مالیات های بر دارایی هستند.

نکته: مشمولیت لزوما به معنای پرداخت مالیات نیست؛ چرا که برخی اشخاص مشمول به دلیل معافیت و مشوق های قانونی، مالیات پرداخت نمی کنند؛ مانند معافیت مربوط به فعالیت های اقتصادی در مناطق آزاد تجاری که به مدت ۲۰ سال معاف از پرداخت مالیات هستند.

بند ۲ و ۳ : همچنین طبق بند ۲ و ۳ ماده ۱ قانون مالیات های مستقیم، هر شخص حقیقی ایرانی مشمول پرداخت مالیات است و تفاوت این دو بند در محل اقامتگاه اشخاص حقیقی ایرانی است که در بند ۲، اشخاص مقیم ایران و در بند ۳، اشخاص مقیم خارج از ایران آمده است.

در این صورت اگر شخص مقیم ایران باشد، نسبت به درآمدهایی که در ایران یا خارج از ایران تحصیل می کند و اگر مقیم خارج از ایران باشد، نسبت به درآمدهایی که در ایران به دست می آورد، مشمول پرداخت مالیات است.

لازم به ذکر است مقیم به این معنی است که اقامتگاه و یا محل سکونت قالب شخص در ایران یا خارج از ایران باشد.

جمع بندی : مالیات های مستقیم به دو گروه اصلی مالیات بر دارایی و مالیات بر درآمد تقسیم بندی می شوند و بند ۱ ماده ۱ قانون مالیات های مستقیم، حکم شمول کلی مالیات بر دارایی و بند ۲ و ۳ و ۴ این ماده، حکم شمول مالیات بر درآمد است.

بند ۴ : در ادامه طبق بند ۴ ماده ۱ قانون مالیات های مستقیم، هر شخص حقوقی ایرانی نسبت به درآمدهایی که در ایران یا خارج از ایران تحصیل می کند، مشمول پرداخت مالیات به دولت ایران است و این بند فقط درباره اشخاص حقوقی صدق می کند.

بند ۵ : همین طور بند ۵ ماده ۱ قانون مالیات های مستقیم در خصوص اشخاص غیر ایرانی صحبت می کند، اعم از حقیقی یا حقوقی، نسبت به درآمدهایی که در ایران تحصیل می کنند و نسبت به درآمدهایی که از ایران باشد و فقط موضوعات زیر را دارا باشد :

۱ – بابت واگذاری امتیازات

۲ – بابت واگذاری سایر حقوق خود

۳ – بابت دادن تعلیمات و کمک های فنی

۴ – بابت واگذاری فیلم های سینمایی

بنابراین بند ۵ در خصوص حکم شمول مالیات اشخاص خارجی صحبت می کند و طبق آن، اشخاص خارجی ممکن است دو نوع درآمد مشمول مالیات در ایران داشته باشند :

نوع اول : درآمدهای در ایران؛ یعنی درآمدی که شخص خارجی در خاک ایران به دست می آورد.

نوع دوم : زمانی است که شخص خارجی در کشور خود بابت برخی فعالیت های اقتصادی که با ایرانی ها انجام می دهد، درآمد کسب می کند که درآمد از ایران نامیده می شود.

توجه داشته باشید همه درآمدهای از ایران مشمول مالیات نیست و فقط ۴ موردی که در بالا گفته شد، مشمول خواهند بود.